Nie tak dawno przed wyborami Andrzej Stankiewicz napisał artykuł pt. „Eurowybory – wojna o prawie wszystko”. Przekonywał on swoich czytelników, że wybory europejskie w 2019 są decydującym punktem. Nie on jeden – podobne głosy pojawiały się z wielu źródeł. Tymczasem jeśli wybory coś pokazały, to że – patrząc z większego dystansu – nic się nie zmieni.

Materiały takie jak ten mogą powstać, ponieważ Blog Republikański to oddolne, niezależne medium. Odwiedź Sklep Republikański i wesprzyj budowę naszego wartościowego miejsca w Internecie.

Wygrał PiS? Przegrała PO? Spójrzmy z dystansu.

Wyniki eurowyborów dają silną przewagę PiS. Tym większy to sukces, że wybory europejskie zawsze były dla partii Jarosława Kaczyńskiego trudniejsze. O czym to świadczy? Jedno wyjaśnienie to oczywiście sukces polityki socjalnej rządu. Przedstawiciele partii rządzącej coraz więcej obiecują i coraz więcej rozdają, co wielu się podoba. Poza tym całkiem pomocna okazała się powódź, podczas której bardzo solidnie mógł się zaprezentować Premier Mateusz Morawiecki.

Wielu komentatorów sceny politycznej zwraca uwagę, że za rezultatem wyborów stoi kompletna miałkość opozycji totalnej (PO + reszta partii „para-lewicowych”). O ile Prawo i Sprawiedliwość kojarzy się obecnie z polityką socjalną, o tyle ich główni oponenci nie mają absolutnie żadnych flagowych pomysłów – reagują jedynie doraźnie na to, co zrobią podwładni Prezesa Kaczyńskiego. Co więcej – coraz bliżej im do skrajnie antyklerykalnych głosów, co dodatkowo nie zachęca konserwatystów, którzy nie zgadzają się na szalone rozdawnictwo pieniędzy.

Z mojego punktu widzenia sprawa ma się kompletnie inaczej. Aby to jednak zrozumieć, musimy się nieco „oddalić”. Analizowanie polityki często przypomina spoglądanie na mozaikę złożoną z wielu malutkich kamyczków. Jeśli patrzymy z bliska, skupiamy się na mało istotnych różnicach między nimi. Dopiero oddalenie się pozwala zobaczyć i ocenić całą kompozycję.

Jeśli – analizując obecną politykę – spojrzymy z oddali, zauważymy jedną rzecz.

Beton partyjny ma się dobrze.

I jest to jedyny istotny, duży wniosek. Zastanówmy się przez chwilę, jak bardzo podobne są do siebie obie duże partie w fundamentalnych sprawach. Wymieniam jedynie z głowy, bez szczególnej metodologii porównawczej.

• Obie partie wzbraniają się przed poważną reformą systemu emerytalnego. Tymczasem to coraz bardziej kosztowna sprawa. Co gorsza – ciągnie na sam dół cały system państwowy. Emerytury będziemy mieli coraz niższe, pieniędzy wpadających do ZUS coraz mniej, a koszt obsługi stale ogromny. Jeśli nie pomyślimy już teraz jaką inną filozofię zastosować, za jakiś czas Rząd będzie zmuszony do bardzo bolesnych zmian. Można tego bólu jeszcze uniknąć! Trzeba jednak dojrzałej debaty ekspertów, poważnego podejścia i chęci dialogu. Takiego podejścia nie ma ani PO ani PiS – beton partyjny jest przeciwny.
• Obie partie są przeciwnikami demokracji. Chociaż w teorii ich wybieramy, to starannie pielęgnują one stan, w którym obywatele mają naprawdę skromny udział we decydowaniu. Żadna z opcji nie kwapi się do wprowadzenia obligatoryjnego dla władz, bezprogowego referendum. W obecnym stanie teoretycznie możemy zorganizować taki dzień wyboru w tej czy innej kwestii. W rzeczywistości jednak ma on moc zbliżoną do sondy na Facebooku. Aby referendum było „ważne” musiałoby wziąć w nim udział ponad 50% osób (zaporowy próg), a nawet wtedy władze nie mają obowiązku wyniku referendum uwzględnić! Co więcej w kwestiach demokracji – bo niektórzy nie wiedzą. Jeśli powstaje nowa partia, to jej twórcy właściwie nie mają żadnych możliwości przekazywania większych darowizn. Po prostu na konto partii nie mogą iść większe prywatne pieniądze! Jednocześnie jednak największe partie otrzymują wiele milionów złotych z naszych pieniędzy (z podatków)  – w 2016 r. PiS 18 mln. PO 16 mln. Zmniejsza to możliwość działania niemal do 0. Duże partie mają monopol i silną pozycję, a małe są blokowane – taki system to zaprzeczenie demokracji. I twardo stoją za nim zarówno PO jak i PiS – cały beton partyjny.
• Obie partie nie są pro-rynkowe. Podnoszenie podatków, komplikowanie prawa, ciągłe kombinacje co zrobić, aby więcej wycisnąć pieniędzy. Do tego nieprzewidywalne, zmienne prawo i wspieranie zagranicznych podmiotów. To sa właśnie standardy obu stronnictw. Choć współcześnie wieszamy psy za to na Prawie i Sprawiedliwości (słusznie), to wykazujemy się krótką pamięcią. PO podnosiło olbrzymią ilość podatków, odpowiadało za skandaliczne metody związane z kontrolami skarbowymi (zmiana interpretacji i naliczanie podatków na 5 lat wstecz wraz z odsetkami).
• Obie partie utrzymują bylejakość polskiego państwa. Choć PO robiło się na „nowoczesnych europejczyków”, a PiS na tych, co „przywracają powagę państwu”, żadne z nich nie realizuje swoich zapewnień. Cały czas mamy dysfunkcyjny system kanclersko-prezydencki, w którym premier jest realnym przywódcą (choć nie jest wybierany w wyborach przez przedstawicieli, nie jest też potraktowany należycie przez prawo jako „najważniejszy”), ale Prezydent ma na tyle dużo do powiedzenia, że może „wkładać kij w szprychy”. Co więcej, cały czas traktujemy w skandaliczny sposób fundament państwa, czyli nasze służby. Policja, wojsko, wywiad i kontrwywiad to organizacje, do funkcjonowania których powinniśmy przyłożyć się z najwyższą uwagą. Tymczasem betonowi partyjnemu wystarczy, że są i „jakoś funkcjonują”. Tu pozytywnym wyjątkiem jest budowa Wojsk Obrony Terytorialnej, które sa przeprowadzone z bardziej solidną filozofią. Nie są to jednak wojska regularne ani specjalne – jest to formacja dodatkowa.
• Żadna z partii nie chce, aby Polacy mogli zarabiać sami na siebie. Choć jako republikanin rozumiem pewne szczególne formy socjalu, podstawą cały czas powinno być zapewnianie swojego bytu pracą. I szczególnie na początku państwo nie powinno obywatelowi w tym przeszkadzać. Choć to oczywiście dość złożona sprawa, prostym mechanizmem zwiększającym możliwości dbania o swój dobrobyt jest wysoka kwota wolna od podatku dochodowego. W tej kadencji klub Kukiz’15 złożył wniosek o kwotę wolną na poziomie 30 000 zł. Kwota nie jest przypadkowa, bowiem taką właśnie mają… parlamentarzyści. Zwykli Polacy jednak nieprzerwanie od kilkunastu lat mają już kwotę wolną na poziomie nieco ponad 3000 zł. Propozycja została odrzucona.

Wszystkie powyższe punkty to sprawy bardzo poważne. Co gorsza – sprawy łączące PO i PiS. Aby pokazać skalę poparcia dla tego stylu prowadzenia polityki, zamieszczam poniżej wykres z wynikami wyborów do Parlamentu Europejskiego.

Oczywiście, żeby nie zostawić wrażenia, że jestem ślepy – dostrzegam różnice między PO i PiS. Są one jednak niczym w porównaniu do wyżej wymienionych punktów (ponadto – w ramach każdej dojrzałej formacji są frakcje, które również się od siebie różnią). Co gorsza – są moim zdaniem wydmuszką, która została uformowana na potrzeby wyborów, nie zaś realnymi poglądami przedstawicieli. PO staje się silnie antyklerykalna. PiS z kolei jest częściowo konserwatywny. Mówię „częściowo”, bo prawdziwe symbole polskiego konserwatyzmu – jak Marek Jurek – stoją w zupełnie innym miejscu, a sam PiS nie umie się nawet zdobyć na przegłosowanie ustawy, która wykluczałaby dzieci z zespołem downa z możliwości legalnego przeprowadzenia aborcji.

Są jednak i dobre aspekty – i to nimi chciałbym zakończyć ten artykuł.

Volenti non fit iniuria – chcącemu nie dzieje się krzywda

Dobrym aspektem jest to, że… dzieje się to na nasze własne życzenie. Taka po prostu jest wola ludu, społeczeństwa. Szczególnie teraz, gdy frekwencja w euro-wyborach była olbrzymia. Po prostu akceptujemy taki styl prowadzenia polityki. Skoro więc tak jest, przegrani (a takim właśnie się czuję) powinni w pokorze schylić głowę i ciężko pracować, by przekonać innych. Nie, nie przekonać do swoich partii. Przekonać, do swoich idei – a za nimi niech idą przedstawiciele.

Bo nie można powiedzieć, że nie ma alternatyw. Znakomity program przedstawia ugrupowanie Kukiz’15, które na swojej nowej stronie ogromne połacie witryny poświęca na zaprezentowanie swoich poglądów i programów (dla Polski, samorządu oraz Europy). Ten ruch jest bardzo dobrym miejscem dla wszystkich republikanów o centrowych poglądach. Dla tych, którzy chcą systemu prezydenckiego, ordynacji większościowej oraz prostego prawa i niskich podatków.

Dla tych, którzy są bardziej skrajni w stronę narodową, idealnym miejscem była Konfederacja. Partia złożona m.in. z Korwina-Mikke, Narodowców czy środowisk silnie anty-aborcyjnych (Kaja Godek) mówiła jasne NIE Unii Europejskiej. Choć nie jest to moja bajka, to była wyrazistą alternatywą dla partii pro-unijnych.

Żeby nie było, że zwracam uwagę jedynie na „prawą” część sceny politycznej – dla wszystkich lewicowców silną, socjalistyczną opcją w ostatnich (i nie tylko) wyborach była Partia Razem. I chociaż z nimi już zupełnie mi nie po drodze, to prezentują oni pewną spójną wizję. Przy okazji – parę lat temu ich program podatkowy omawiałem w tym artykule.

Tak więc, jak widać, są różne alternatywy i różne pomysły na Polskę. Jeśli będziemy rozmawiali i edukowali się, z całą pewnością damy radę na przestrzeni wielu lat wypracować coś lepszego, niż tylko obecny Beton Partyjny. Nie mam nawet problemu z potencjalnym duopolem – jeśli dwie obecne w parlamencie partie reprezentowałyby faktycznie różne filozofie oraz byłyby wewnętrznie zdemokratyzowane.

Tymczasem, jak już napisałem, czeka nas ciężka praca. Przede wszystkim każdego nad samym sobą – aby się ciągle dokształcać, analizować i rozmawiać. Potem również nad innymi – bo od nas realnie dziś zależy, w jakiej Polsce będziemy żyć.